มีมะม่วงอยู่ต้นหนึ่ง รสของผลนั้นเป็นเลิศ เมื่อคนได้ลิ้มรสย่อมเกิดความพอใจ ต้นไม้นั้นเมื่อมีผลดกสามารถให้ประโยชน์แก่หมู่ชนผู้พึงใจในรส บางคนเมื่อมาเอาผลไปรับประทานนั้น ก็เอาไม้สอยแต่พอกินแล้วเดินจากไป บางคนหอบหิ้วตระกล้ามาใส่ ใช้ไม้สอยเอาจนพอใจก็เดินจากไป บางคนนำรถเกวียนมาใส่ ใช้พร้าฟันกิ่งที่ดกเก็บเอาแต่พอใจก็จากไป แต่บางคนใช้มือเด็ดเท่าที่เอื้อมถึง เอาแต่พอกินก็จากไป
มนุษย์เราเมื่อมองถึงประโยชน์ย่อมมีวิธีหาประโยชน์และเอาประโยชน์จากสิ่งที่เอื้อประโยชน์แก่ตนได้ นั้นแตกต่างกันไป บางคนต้องการประโยชน์ ก็เพ่งถึงแต่สิ่งที่ตนจะได้รับไม่คำนึงถึงคุณโทษ ประโยชน์ มิใช่ประโยชน์ให้ถี่ถ้วน เหมือนคนที่ตัดกิ่งเพื่อเอาผล เมื่อเขาต้องการแค่ผลนั้นก็ตัดกิ่งเพียงเพื่อให้ได้มากสมใจอยาก แต่ไม่ได้คำนึงถึงว่าเขาเองนั้นได้ทำลายต้นไม้ไปเสียแล้ว ผลที่เขาได้รับนั้นก็แค่เพียงครั้งเดียว ส่วนคนที่เด็ดหรือสอย เขาก็เอาแต่ปริมาณที่พอกิน ทั้งรักษาสภาพของต้นไว้คงเดิมเพื่อจะได้มาเก็บเกี่ยวในครั้งใหม่
ก็อย่างนี้ มนุษย์ผู้มีความเขลาย่อมทำลายทั้งตนและบุคคลอื่นได้เพียงเพื่อหวังประโยชน์แก่ตนเท่านั้น ส่วนผู้มีปัญญา ย่อมรู้พิจจารนาอย่างถี่ถ้วนถึงสิ่งที่จะเกิดขึ้นทั้งที่เป็นผลกระทบในทางตรงหรือทางอ้อม ไม่ว่าดีหรือร้าย ย่อมมองได้ถี่ถ้วน จึงรู้จักประกอบกรรมแต่พอดีตามคลองธรรมที่ดีงาม ก็เป็นสิ่งแน่แท้อยู่ว่าประโยชน์แห่งคนเขลาย่อมได้แต่เพียงปัจจุบัน หากประโยชน์ภายหน้าคือบุญ ประโยชน์อย่างสูงคือนิพพาน ย่อมไม่มีแก่เขาเหล่านั้น ส่วนผู้มีปัญญาย่อมสร้างและดำรงประโยชน์ให้เกิดขึ้นแก่ตนได้ทั้งสามอย่างไปพร้อมๆกัน
ท่านทั้งหลายชีวิตก็อย่างนี้ คือ เกิดมาแล้วอย่างหนึ่ง ดำรงณ์อยู่อย่างหนึ่ง และก็ต้องล้มหายตายจากโลก อย่างหนึ่ง ตอนนี้ เราได้เกิดมาแล้วอย่างหนึ่ง และกำลังดำรงณ์ชีวิตอยู่ ช่วงนี้แหละ เราท่านกำลังทำอะไรอยู่ เพราะการล้มหายตายจากมันจ้องเราอยู่ทุกลมหายใจ และไม่รู้ตอนใหนมันจะมาถึงเรา
ฉนั้น เมื่อเรายังดำรงณ์ ก็จงมีสติปัญญา รู้ในคุณของสิ่งที่ให้ประโยชน์เรา รู้ในโทษเมื่อเราเณรคุณ เอาประโยชน์ให้มันครบทั้งสามประการเมื่อยังทำได้ ละสิ่งไม่เกิดประโยชน์ที่ให้โทษ ตามแต่กำลังสติปัญญาของตนเถิด ก็จะได้ไม่เสียทีที่เกิดเป็นมนุษย์ ที่แปลว่าผู้มีใจสูง
ขออวยพรปีใหม่ให้ท่านทั้งหลายด้วยการเตือนสติ ให้ท่านได้คิดตาม เพื่อความสุขความเจริญที่แท้จริงอันจะเกิดแก่เราด้วยการกระทำนั้นๆของตน ของตนเอง มีความสุขความเจริญในหน้าที่ทุกท่านเด้อ สาธุๆๆ
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น